Niet weten

Zodra je ‘het’ lijkt te weten – een oorzaak of een oplossing – neem je bepaalde afslagen wel of niet. Je sluit daarmee direct een deel van de werkelijkheid buiten: daar hoef je niet meer te zoeken!

Een belangrijke vaardigheid voor de systemisch leider is zo lang mogelijk NIET te besluiten. Niet voor je alles gezien hebt. Want dan zal het systeem laten zien waar het naartoe moet; je hoeft alleen maar te volgen.

Deze vaardigheid is de vaardigheid van het Niet Weten. Het nodigt je uit om neutraal te zijn en je oordeel zoveel mogelijk los te laten. Het zorgt ervoor dat je je handelen uitstelt, of zelfs afziet van handelen. Het opent als het ware een ruimte waarin alles wordt ingesloten: alle goede redenen die maken dat een situatie is zoals die is. Zo zul je alle mogelijke oplossingen ontdekken die zouden kunnen helpen de situatie te bewegen.

Niet Weten doe je niet alleen, dat doe je ook door kenbaar te maken dat we het even niet weten en anderen vragen dat ook te accepteren. En erop te vertrouwen dat het antwoord vanzelf komt.

Als leider van een team kan Niet Weten best een uitdaging zijn. Je hebt een functie die met het team verbonden is. Je hebt een belang en waarschijnlijk ook een mening. En dan vraagt het systemisch leiderschap je om neutraal te zijn!

Met Niet Weten maak je echter ruimte om andere perspectieven te verkennen en iedereen te horen, in plaats van een voor jou vertrouwde afslag (weer) te nemen. Met tijd, ruimte, geduld, afwachten en reflectie, komt er andere informatie los waarmee je een duurzame volgende stap kunt maken.