Includerend samenvatten

Includerend samenvatten is dé skill om bij de hand te hebben. Je creëert een gezamenlijkheid waarin alles er mag zijn. Ook de impopulaire mening. Ook de vraag. Ook de minderheid. Ook de minst logische oplossing. Ook de geluiden die snel buiten gesloten worden. Door samen te vatten, geef je alle stemmen plek in één geheel, in plaats van afsplitsingen in stand te houden.

Nog belangrijker dan het samenvatten zelf is misschien nog wel dat iedere stem uitgesproken wordt door de leider. Zo weet iedereen zich letterlijk gehoord en krijgt tegelijkertijd iedereen de kans te luisteren naar het volledige geheel. Je brengt daarmee direct rust, ook als je niet weet waar je naartoe gaat.

Voor deze vaardigheid moet je leren om los te laten dat je eigen mening of doel de belangrijkste is. Of dat je iets moet forceren. Je hoeft juíst niet hard te werken, te interpreteren, te vinden. Je hoeft alleen maar beschikbaar te zijn voor de feiten. Als je echt luistert, weet je wat er gezegd wordt en raak je verbonden met de groep. Het is ook een goede techniek om te checken of de groep nog in de kar zit: is de samenvatting van iedereen?

Wat samenvatten ook brengt is een soort tijdinterventie, waarbinnen iedereen tijd krijgt om te reguleren. Jij als leider ook. Iedereen wordt even stilgezet om te luisteren, te denken. Dat is heel behulpzaam om een setting te veranderen en om rust te brengen, zowel op de inhoudelijke als de energetische laag.

Includerend samenvatten geeft zo een herstelpunt voor het systeem. Een gezamenlijk vertrekpunt dat eigenaarschap oplevert, individueel maar ook als groep. Waarin je met elkaar contracteert waar wel en niet over verder te spreken. Vanuit samenhang, niet vanuit afwijzing of oordeel.